Hoa ban bung nở trên các con đường tại TP. Điện Biên Phủ.
Lễ hội hoa ban Điện Biên tổ chức vào tháng 3 hằng năm, thu hút du khách khám phá vẻ đẹp xứ sở hoa ban. Với chủ đề “Về miền hoa ban”, Lễ hội Hoa Ban năm nay gắn với Năm Du lịch quốc gia - Điện Biên 2024 cùng nhiều hoạt động văn hóa, du lịch, thể thao cấp quốc gia và cấp tỉnh; tạo điều kiện để du khách khám phá và yêu thích mảnh đất Điện Biên lịch sử. Lễ hội không chỉ bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa đồng bào các dân tộc Điện Biên mà còn góp phần quảng bá, giới thiệu hình ảnh xứ sở hoa ban - loài hoa đặc trưng của núi rừng Tây Bắc đến du khách trong nước và cộng đồng quốc tế. Từ năm 2014, lễ hội hoa ban được tổ chức thường niên vào dịp tháng 3 khi hoa ban nở trắng núi đồi và lễ hội dần trở thành “thương hiệu” của Điện Biên.
Hoa ban từ bao đời nay đã đi vào đời sống văn hóa tâm linh của đồng bào các dân tộc Tây Bắc nói chung và Điện Biên nói riêng - nơi mệnh danh là xứ sở hoa ban. Đến với Điện Biên mùa ban này, ngoài thưởng lãm vẻ đẹp hoa ban, du khách có thể tham quan các điểm di tích lịch sử, văn hóa, các bản văn hóa du lịch, homestay với nếp nhà sàn truyền thống, thưởng thức ẩm thực dân tộc, ngất ngây với điệu múa khèn Mông, hòa mình cùng điệu múa sạp và vòng xòe đắm say trong nhịp trống chiêng rộn ràng…
Hoa ban bung nở trắng rừng bản Chiêu Ly, huyện Mường Chà.
Gắn với Năm Du lịch quốc gia - Điện Biên 2024, trong khuôn khổ Lễ hội Hoa Ban năm nay có 169 chương trình, sự kiện; trong đó có hoạt động lần đầu tiên được tổ chức là Liên hoan Nghệ thuật xòe Thái và khèn Mông. Nghệ thuật xòe Thái năm 2021 đã được UNESCO ghi danh vào Danh sách di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Nghệ thuật chế tác và múa khèn của người Mông tỉnh Điện Biên được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận di sản văn hóa phi vật thể quốc gia năm 2022. Múa xòe của người Thái và múa khèn của người Mông là văn hóa truyền thống đặc sắc gắn liền với đời sống của đồng bào Thái, đồng bào Mông trong các lễ hội cộng đồng, nghi lễ tín ngưỡng và sinh hoạt văn hóa. Dân tộc Mông và dân tộc Thái là hai dân tộc có tỷ lệ dân số lớn nhất nhì trong 19 dân tộc anh em sinh sống trên địa bàn tỉnh với đời sống văn hóa tinh thần phong phú, nổi bật là múa xòe và múa khèn.
Cùng với Liên hoan Nghệ thuật xòe Thái, khèn Mông là cuộc thi ảnh đẹp “Lung linh miền hoa ban” tạo cơ hội giới thiệu những bức ảnh đẹp về hoa ban tới cộng đồng. Một sản phẩm du lịch mới hấp dẫn được giới thiệu tại Lễ hội Hoa Ban 2024 đó là trình diễn thực cảnh “Huyền tích U Va”, giới thiệu huyền tích lịch sử và nghi lễ văn hóa dân gian dân tộc Thái. Màn trình diễn ánh sáng nghệ thuật với hình ảnh hoa ban, cánh đồng Mường Thanh, biểu trưng du lịch Điện Biên, máy bay… cũng lần đầu tiên được tổ chức tại chương trình khai mạc. Trong khuôn khổ Lễ hội Hoa Ban năm nay có trình diễn trang phục truyền thống các dân tộc, không gian văn hóa vùng cao và trưng bày, giới thiệu sản phẩm OCOP, sản phẩm nông nghiệp tiêu biểu, làng nghề truyền thống… hứa hẹn mang đến không gian văn hóa đa sắc màu, đậm dấu ấn đồng bào các dân tộc Điện Biên. Nội dung đáng chú ý là hội thảo khoa học quốc gia về phát huy tiềm năng, lợi thế để phát triển du lịch bền vững ở Điện Biên. Hội thảo là dịp để các chuyên gia, nhà khoa học tham góp ý kiến, đề xuất giải pháp trong khai thác tiềm năng du lịch của địa phương. Việc lắng nghe ý kiến, vận dụng những giải pháp phù hợp với đặc điểm, tình hình địa phương sẽ tạo điều kiện để du lịch Điện Biên phát triển.
Hoa ban nở trắng trời Tây Bắc.
Với những hoạt động nêu trên, đến với Lễ hội Hoa Ban năm nay, du khách có dịp khám phá, thưởng lãm vẻ đẹp hoa ban và hiểu thêm nét văn hóa đặc sắc và cơ hội khai thác, phát triển tiềm năng du lịch Điện Biên. Lễ hội là dịp quảng bá nét đẹp, giá trị văn hóa truyền thống đặc sắc của cộng đồng 19 dân tộc anh em ở Điện Biên tới du khách trong nước và quốc tế. Thông qua các hoạt động góp phần bảo tồn và phát triển các loại hình di sản văn hóa dân tộc tiêu biểu; khai thác giá trị di sản văn hóa thúc đẩy du lịch kết nối với tiềm năng, thế mạnh của địa phương để phát triển kinh tế - xã hội. Tin rằng, đây là dịp thu hút nhiều du khách đến với Điện Biên. Từ cột mốc lần đầu tiên Điện Biên đón 1 triệu lượt du khách, trong đó hơn 7.500 khách quốc tế năm 2023 thì Lễ hội Hoa Ban và Năm Du lịch quốc gia Điện Biên 2024 sẽ lập những cột mốc mới về lượng du khách đến tham quan, khám phá Điện Biên.
70 năm trước Điện Biên là chiến trường, ghi dấu chiến thắng lịch sử “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”. Đến với Điện Biên hôm nay, du khách không chỉ chứng kiến những chứng tích oai hùng của dân tộc trong quần thể di tích chiến trường Điện Biên Phủ mà còn khám phá vẻ đẹp thiên nhiên kỳ thú, sắc trắng tinh khôi của hoa ban trong không gian đậm đà bản sắc văn hóa các dân tộc.