Di tích Quốc gia đặc biệt Chiến trường Điện Biên Phủ luôn là “thỏi nam châm” thu hút khách du lịch của Điện Biên. Chính vì thế, trong thời gian qua, nhất là trước dịp kỷ niệm 70 năm Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ, các cấp, ngành của tỉnh đã có chủ trương triển khai một số dự án bảo tồn, tôn tạo các di tích nhằm phục vụ tốt hơn cho du khách khi đến tham quan, giúp họ hiểu hơn về lịch sử hào hùng của dân tộc.
Trong thời gian qua, Ban Quản lý di tích tỉnh đã và đang tích cực tham mưu các nhiệm vụ về công tác bảo tồn, tôn tạo di tích lịch sử Chiến trường Điện Biên Phủ, như: Lập quy hoạch bảo quản, tu bổ, phục hồi và phát huy giá trị các điểm di tích chiến trường Điện Biên Phủ; Dự án Khoanh vùng bảo vệ, cắm mốc, giải phóng mặt bằng, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại các điểm di tích thuộc di tích lịch sử cấp quốc gia đặc biệt chiến trường Điện Biên Phủ; Lập quy hoạch và lập hồ sơ khoa học đề nghị xếp hạng bổ sung vào di tích quốc gia đặc biệt chiến trường Điện Biên Phủ…
Hướng tới kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ, UBND tỉnh đã phê duyệt Dự án cải tạo di tích chiến trường với tổng mức đầu tư 20 tỉ đồng được khởi công từ 1/2023 và hoàn thành kịp thời đảm bảo cơ sở vật chất cho dịp kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ vừa qua. Ông Nguyễn Anh Đạo, Giám đốc Ban Quản lý di tích tỉnh cho biết: “Mục tiêu của Dự án nhằm chỉnh trang, bảo vệ, chống xuống cấp, đảm bảo các điều kiện về cơ sở vật chất phục vụ lễ kỷ niệm 70 năm chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ và các ngày lễ lớn của tỉnh Điện Biên. Một số hạng mục được thi công như, tại di tích đồi D1 - nơi đặt Tượng đài chiến thắng Điện Biên Phủ được làm mới các nhà soát vé, barie điện, hàng rào di động. Cùng với đó là lát lại nền sảnh, bậc tam cấp khu làm việc các vị trí bị nứt vỡ bằng đá granite. Tại khu vực di tích đồi A1, tiến hành cạo bỏ và trát lại vữa xi măng các vị trí tường rào bị bong rộp, lu sơn lại toàn bộ phần tường rào; lắp đặt hệ thống điện chiếu sáng trong hầm; sơn sửa lại các bức phù điêu, biển bảng chỉ dẫn. Tại di tích Trung tâm đề kháng Him Lam được ốp lại chân bia di tích đá granite, vệ sinh tu sửa hầm hào, ốp lát lại chân bia và sơn sửa bia giới thiệu di tích. Ngoài ra, tại một số điểm di tích còn được làm mới nhà vệ sinh di động… Ban còn tiến hành xây dựng các điểm check-in tại các điểm di tích để phục vụ du khách. Khi trùng tu các di tích lịch sử Chiến trường Điện Biên Phủ đều tuân thủ nghiêm ngặt các quy định của Luật Xây dựng và Luật Di sản văn hóa”.
Các lực lượng phối hợp trồng hoa, cây cảnh trên Đền thờ Liệt sĩ tại Chiến trường Điện Biên Phủ.
Ngoài ra, Đền thờ Liệt sĩ tại Chiến trường Điện Biên Phủ được sự quan tâm của tập đoàn Him Lam đầu tư cây cảnh, trồng thảm cỏ để phủ xanh khuôn viên, đảm bảo tốt cho lễ kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ. Hiện nay, các cây cảnh, thảm cỏ đều sinh trưởng và phát triển tốt. Tại các di tích khác, Ban cũng huy động lực lượng đoàn viên, các đơn vị ký kết chương trình phối hợp tiến hành vệ sinh trồng hoa, chỉnh trang cây cảnh, như: Di tích Sở Chỉ huy Chiến dịch Điện Biên Phủ tại Mường Phăng, di tích Đồi D, Đồi A1… Qua đó, góp phần tạo nên cảnh quan xanh – sạch – đẹp phục vụ du khách khi tới tham quan
Trong tương lai gần, sẽ có nhiều dự án bảo tồn, tôn tạo, chỉnh trang các điểm di tích được triển khai với mục tiêu gìn giữ nguyên vẹn di tích nhưng vẫn phát huy tối đa hiệu quả trong phát triển du lịch. Ông Nguyễn Anh Đạo cho biết thêm: “Cụ thể như Ban đang phối hợp triển khai Dự án Bảo tồn tôn tạo Trung tâm tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ và cải tạo hệ thống cây xanh tại di tích Đồi C1, C2, Trung tâm Đề kháng Him Lam và Đồi F. Hiện nay, Ban đang phối hợp với các đơn vị tư vấn xây dựng phương án thiết kế Dự án để trình cấp có thẩm quyền phê duyệt. Dự kiến, quý I/2025 sẽ bắt đầu triển khai thực hiện dự án chỉnh trang tại các điểm di tích. Cùng với đó, Ban tiếp tục phối hợp với các đơn vị liên quan, tham mưu triển khai dự án Quy hoạch bảo quản, tu bổ, phục hồi Quần thể di tích Quốc gia đặc biệt Chiến trường Điện Biên Phủ. Ban đang tích cực phối hợp với các đơn vị liên quan để sớm hoàn thành Quy hoạch, tham mưu cho UBND tỉnh trình Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch trước khi trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt trong quý IV/2024 tới đây. Quy hoạch được phê duyệt sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho công tác bảo tồn, tôn tạo cũng như chỉnh trang các điểm di tích trong những năm tiếp theo”.
Với việc thực hiện công tác bảo tồn, tôn tạo các điểm di tích thuộc quần thể Di tích lịch sử cấp quốc gia đặc biệt Chiến trường Điện Biên Phủ, hi vọng sẽ tái hiện được những nét cơ bản cảnh quan lịch sử, hình ảnh chiến trường xưa cho công chúng. Qua đó, góp phần tạo nên hệ thống các di tích tương xứng với tầm vóc vĩ đại của Chiến thắng Điện Biên Phủ, tăng sức hấp dẫn cho du lịch, góp phần phát triển du lịch, kinh tế - xã hội của địa phương.