Luật Di sản văn hóa đã xác định: “Bảo tàng là nơi bảo quản và trưng bày các sưu tập về lịch sử tự nhiên và xã hội, nhằm phục vụ nhu cầu nghiên cứu, giáo dục, tham quan và hưởng thụ văn hóa của Nhân dân”. Chính vì vậy, khả năng khai thác và phát triển hoạt động của Bảo tàng rất đa dạng, phong phú và có nhiều mục đích khác nhau. Việc tham quan, nghiên cứu, tìm hiểu tại Bảo tàng còn giúp cho công chúng có cái nhìn đa chiều về văn hóa, nghệ thuật và lịch sử.

Ở một số quốc gia, Bảo tàng là điểm đến hấp dẫn mang lại nguồn thu lớn đóng góp vào phát triển của kinh tế - xã hội; không chỉ vậy, Bảo tàng còn là niềm tự hào của mỗi người dân thậm chí còn trở thành thương hiệu, là hình ảnh đặc trưng quảng bá đất nước, tiêu biểu như Bảo tàng Louvre (Pháp), Viện Bảo tàng Mỹ thuật Metropolitan (New York)...

Ở Việt Nam, với bề dày hàng nghìn năm lịch sử, nước ta có hệ thống Bảo tàng phong phú, đa dạng cả về số lượng và chất lượng. Tuy nhiên, đa số các Bảo tàng hiện nay mới chỉ thực hiện nhiệm vụ lưu giữ, bảo tồn di sản văn hóa... chưa thực sự trở thành nơi học tập hoặc là điểm đến hấp dẫn công chúng, tạo nguồn thu trong việc phát triển kinh tế, xã hội của địa phương.

Đối với Điện Biên, một tỉnh miền núi biên giới còn rất nhiều khó khăn. Với quan điểm bảo tồn và phát huy di sản văn hóa, là nền tảng, tiềm lực quan trọng cho phát triển du lịch của tỉnh nhà. Nghị quyết của Đại hội Đảng bộ tỉnh Điện Biên lần thứ XIV nhiệm kỳ 2020 - 2025 đã đề ra nhiệm vụ trọng tâm là "Phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn" với mục tiêu đến năm 2025, Điện Biên sẽ đón 1,3 triệu lượt khách du lịch, trong đó 30.000 lượt khách quốc tế, tổng doanh thu đạt 2.400 tỷ đồng).

Những năm vừa qua, tỉnh Điện Biên rất chú trọng đầu tư cho lĩnh vực văn hóa, trong đó đặc biệt quan tâm đến công tác bảo tồn, phát huy giá trị di tích lịch sử liên quan đến Chiến thắng Điện Biên Phủ, ưu tiên đầu tư nguồn lực cho công trình Bảo tàng Chiến thắng Điện Biên Phủ - nơi trưng bày, giới thiệu các tài liệu hiện vật liên quan đến chiến thắng vĩ đại của dân tộc trong cuộc kháng chiến chống Thực dân Pháp nhân kỷ niệm 60 năm, 65 năm chiến thắng Điện Biên Phủ.