Lễ hội Hoa Ban là hoạt động thường niên của tỉnh Điện Biên, tổ chức lần đầu tiên vào năm 2014, gắn với sự kiện chào mừng kỷ niệm 60 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ. Lễ hội khai mạc tại thành phố Điện Biên Phủ vào thời điểm trung tuần tháng 3 hằng năm nhằm giới thiệu, bảo tồn, phát huy các loại hình di sản văn hóa dân tộc của tỉnh Điện Biên; gắn bảo tồn văn hóa với phát huy tiềm năng thế mạnh du lịch, phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh trong thời kỳ đổi mới, hội nhập và phát triển. Lễ hội biểu trưng cho mảnh đất và con người Điện Biên nói riêng, vùng Tây Bắc nói chung; góp phần xây dựng và quảng bá thương hiệu du lịch tỉnh Điện Biên tới đông đảo nhân dân cả nước và bạn bè quốc tế.
Lễ hội Hoa Ban năm 2019
Đến nay, Lễ hội Hoa Ban đã trở thành điểm hẹn của nhân dân và du khách để ngắm hoa Ban rợp trời Tây Bắc, để hòa mình vào không khí Lễ hội và khám phá, cảm nhận văn hóa đặc sắc và nét riêng, vốn có của cộng đồng các dân tộc tỉnh Điện Biên.
Năm 2022, Lễ hội Hoa Ban và Cuộc thi Người đẹp Hoa Ban sẽ được tổ chức từ tháng 1 - tháng 5/2022, trong đó các hoạt động trọng điểm diễn ra từ ngày 11/3 - 14/3/2022. Thông qua chuỗi các hoạt động văn hóa, thể thao, du lịch phong phú, đa dạng, chứa đựng bản sắc văn hóa dân tộc và đặc trưng lịch sử của miền đất Điện Biên Phủ anh hùng, linh thiêng, Lễ hội hứa hẹn sẽ mang đến không gian văn hóa đa sắc màu, mang đậm dấu ấn của đồng bào các dân tộc tỉnh Điện Biên.
Chương trình nghệ thuật khai mạc Lễ hội Hoa Ban sẽ được dàn dựng với chất lượng nghệ thuật cao, là bản hòa ca về tình đất, tình người Điện Biên, nơi mà vẻ đẹp cốt cách, tâm hồn con người hòa quện với dòng chảy lịch sử, sắc màu văn hóa và phong cảnh thiên nhiên đất trời hùng vĩ. Từ chất liệu của các loại hình nghệ thuật biểu diễn, đêm khai mạc sẽ mang đến cho các đại biểu, khán giả và du khách những ấn tượng, cảm nhận tuyệt vời về mảnh đất Điện Biên Phủ anh hùng, linh thiêng, tươi đẹp, giàu bản sắc văn hóa và đầy thân thiện mến khách.
Cuộc thi Người đẹp Hoa Ban 2017
Cuộc thi Người đẹp Hoa Ban sẽ không chỉ là dịp phô diễn vẻ đẹp dung mạo, trí tuệ và tâm hồn của các thiếu nữ, góp phần làm phong phú thêm sắc màu văn hóa của Lễ hội; đồng thời giới thiệu vẻ đẹp mảnh đất, con người Điện Biên - Tây Bắc trong đó lấy vẻ đẹp Hoa Ban làm điểm nhấn. Tôn vinh vẻ đẹp, ý nghĩa, giá trị của Hoa Ban gắn với con người và thiên nhiên vùng Điện Biên - Tây Bắc. Qua đó tạo ấn tượng sâu sắc tới nhân dân, bạn bè và du khách, góp phần lan tỏa hình ảnh Hoa Ban với vị thế là hình tượng mang tính đại diện cho vẻ đẹp của tỉnh Điện Biên.
Hoạt động văn hóa vùng cao
Các hoạt động diễn ra hướng về cộng đồng các dân tộc trong tỉnh, tạo điều kiện cho người dân và du khách được thưởng thức, tham gia và trải nghiệm trực tiếp. Vai trò của đội ngũ diễn viên quần chúng, nghệ nhân dân gian được quan tâm nâng cao. Song hành các hoạt động trên sân khấu nhiều hoạt động được tổ chức với nhiều hình thức sinh hoạt văn hóa, giao lưu thể thao phong phú, mang tính cộng đồng cao với chủ thể là nhân dân và du khách như không gian văn hóa vùng cao với các hoạt động giới thiệu không gian ẩm thực truyền thống các dân tộc; giới thiệu không gian phiên chợ vùng cao, các sản phẩm nông nghiệp đặc trưng, độc đáo của các huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh; giới thiệu không gian sắc màu văn hoá, các hoạt động cộng đồng của đồng bào các dân tộc tỉnh Điện Biên; các huyện, thị xã, thành phố trưng bày, giới thiệu trang phục, không gian văn hóa, các nghề truyền thống (chế tác nhạc cụ, thêu, dệt, đan lát, rèn, tạo hoa văn bằng sáp ong...); tổ chức các trò chơi dân gian truyền thống tại không gian văn hoá của đơn vị; tổ chức các chương trình văn nghệ, giới thiệu dân ca, dân vũ, dân nhạc truyền thống, Cuộc thi ảnh “Check in Điện Biên”, Diễu hành văn hoá đường; giao lưu các môn thể thao dân tộc, trò chơi dân gian...
Lễ hội Hoa Ban và Cuộc thi Người đẹp Hoa Ban dự kiến sẽ khai mạc vào ngày 12/3, gắn với sự kiện mở màn chiến dịch Điện Biên Phủ (năm 1954). Hòa chung không khí hướng về những tháng năm lịch sử, Lễ hội tổ chức nhiều hoạt động gợi lại những năm tháng không thể quên, tiêu biểu như thi xe đạp thồ, vác hòm đạn. Đây là 02 hoạt động giao lưu, thi đấu thể thao thú vị gắn liền với hồi ức về chiến dịch Điện Biên Phủ. Hình ảnh xe đạp thồ và dân công tải đạn trong lịch sử đã trở thành biểu tượng cho sức mạnh toàn dân, góp phần quan trọng vào thắng lợi của chiến dịch sẽ được tái hiện lại qua các màn tranh tài. Tham dự môn thi không chỉ là các vận động viên của các đội thi mà còn vận động nhân dân, du khách cùng tham gia trải nghiệm.
Trải qua 6 mùa Lễ hội đã trở thành điểm hẹn hấp dẫn với Nhân dân các dân tộc trong tỉnh và du khách thập phương khi mùa ban đến, một sản phẩm du lịch đặc trưng của tỉnh Điện Biên, giới thiệu, quảng bá về vùng đất và con người Điện Biên, các tiềm năng, thế mạnh của tỉnh nhằm thu hút nguồn vốn đầu tư vào tỉnh. Tăng cường khối đại đoàn kết các dân tộc, góp phần giữ vững ổn định chính trị, đảm bảo quốc phòng - an ninh tỉnh Điện Biên và khu vực Tây Bắc, thúc đẩy du lịch phát triển, thực hiện thắng lợi mục tiêu đưa du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, đẩy mạnh phát triển các ngành kinh tế khác theo tinh thần của Nghị quyết số 03-NQ/TU ngày 07 tháng 5 năm 2021 của Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh Điện Biên đã đề ra.