"Ký ức người lính bảo tàng" của tác giả Hoàng Lâm là một tác phẩm giàu tính tự truyện, ghi lại những hồi ức chân thật và sâu sắc của một người lính từng trải qua cuộc kháng chiến ác liệt và sau đó trở thành cán bộ bảo tàng, người đã dành trọn cuộc đời để bảo tồn và truyền tải giá trị lịch sử, văn hóa dân tộc. Cuốn sách chứa đựng những câu chuyện chân thật, xúc động về cuộc sống và tâm tư của một người lính đã trải qua những giai đoạn cam go của chiến tranh và những khó khăn trong công việc bảo tồn lịch sử.
Tác phẩm không chỉ kể về những kỷ niệm chiến đấu mà còn khắc họa cuộc sống sau chiến tranh, khi người lính trở về hòa nhập với cuộc sống đời thường và làm việc trong bảo tàng. Tác giả Hoàng Lâm đã khéo léo sử dụng ngôn ngữ mộc mạc, gần gũi để diễn tả những cảm xúc chân thật, từ những niềm vui, nỗi buồn, đến những khắc khoải về trách nhiệm với lịch sử và thế hệ tương lai.
Cuốn sách mở đầu bằng những ký ức của tác giả về tuổi trẻ, những ngày tháng trưởng thành trong thời kỳ đất nước còn chia cắt. Như bao thanh niên khác, Hoàng Lâm tình nguyện tham gia vào quân đội để bảo vệ Tổ quốc. Những năm tháng gian khổ trong quân ngũ đã rèn luyện ông trở thành một người lính kiên cường, dũng cảm, đồng thời cũng để lại trong ông nhiều dấu ấn sâu sắc về tình đồng đội, về những mất mát và hy sinh của chiến tranh. Phần lớn nội dung cuốn sách được dành để kể lại những kỷ niệm về thời kỳ chiến tranh, khi tác giả và đồng đội tham gia vào nhiều chiến dịch ác liệt. Hoàng Lâm không chỉ mô tả chi tiết những trận đánh, mà còn chia sẻ những suy nghĩ, cảm xúc của một người lính đứng giữa ranh giới sống và chết. Những câu chuyện về sự kiên cường, lòng dũng cảm và tình đồng đội được kể lại một cách chân thực, làm nổi bật những phẩm chất cao quý của người lính Việt Nam.
Trong cuốn sách, tác giả kể lại những khó khăn, thử thách mà ông phải đối mặt khi làm việc trong ngành bảo tàng. Từ việc sưu tầm, bảo quản hiện vật, đến việc xây dựng các chuyên đề, triển lãm, mỗi công đoạn đều đòi hỏi sự tỉ mỉ và trách nhiệm cao. Tuy nhiên, điều khiến ông trăn trở nhất chính là làm sao để những câu chuyện lịch sử có thể sống mãi trong lòng người xem, làm sao để những hiện vật vô tri có thể kể lại câu chuyện của mình một cách sống động và hấp dẫn. Bên cạnh những chiến công, cuốn sách cũng không né tránh việc nói về những mất mát, đau thương. Nhiều đồng đội của ông đã ngã xuống trên chiến trường, để lại những nỗi đau khôn nguôi trong lòng người ở lại. Hoàng Lâm đã khéo léo sử dụng ngôn ngữ mộc mạc, chân thành để diễn tả những cảm xúc này, khiến người đọc cảm nhận được sâu sắc sự tàn khốc của chiến tranh và giá trị của hòa bình. Sau chiến tranh, Hoàng Lâm trở về cuộc sống đời thường, nhưng những ký ức về chiến tranh vẫn luôn ám ảnh ông. Với mong muốn góp phần bảo tồn lịch sử và truyền tải những giá trị này cho thế hệ mai sau, ông đã chọn con đường làm cán bộ bảo tàng. Công việc này đòi hỏi ông không chỉ có kiến thức, mà còn cần có tâm huyết và sự kiên trì.
Cuốn sách không chỉ đơn thuần là hồi ký về cuộc đời một người lính, mà còn mang đến nhiều bài học và thông điệp quý giá. Hoàng Lâm nhấn mạnh tầm quan trọng của ký ức và việc ghi nhớ lịch sử. Đối với ông, việc bảo tồn ký ức không chỉ là trách nhiệm của riêng những người làm trong ngành bảo tàng, mà còn là nhiệm vụ của cả cộng đồng. Bởi lẽ, ký ức lịch sử chính là sợi dây nối kết quá khứ với hiện tại và tương lai, giúp chúng ta hiểu rõ hơn về nguồn gốc và giá trị của mình. Tác giả cũng chia sẻ những trăn trở về thế hệ trẻ, về việc làm sao để họ hiểu và trân trọng những giá trị lịch sử. Ông cho rằng, để lịch sử không bị lãng quên, chúng ta cần phải truyền tải nó một cách sống động, gần gũi, khiến cho mỗi người đều cảm thấy được kết nối với quá khứ và có trách nhiệm với tương lai.
"Ký ức người lính bảo tàng" của Hoàng Lâm là một tác phẩm đầy tính nhân văn, không chỉ kể lại câu chuyện cuộc đời của một người lính bảo tàng mà còn là lời nhắc nhở về giá trị của ký ức và tầm quan trọng của việc bảo tồn lịch sử. Với giọng văn chân thành, mộc mạc, tác giả đã thành công trong việc khắc họa hình ảnh của những người lính trong chiến tranh, cũng như những người bảo tàng trong thời bình, những người đã và đang âm thầm cống hiến cho công cuộc bảo tồn và truyền tải di sản văn hóa, lịch sử của dân tộc.
Qua cuốn sách, tác giả truyền tải thông điệp về giá trị của ký ức và vai trò của bảo tàng trong việc lưu giữ những kỷ niệm, di sản văn hóa và lịch sử. Cuộc sống của người lính bảo tàng, với những thử thách và trăn trở, cũng là một minh chứng cho lòng kiên trì và tình yêu với công việc, với quê hương đất nước. "Ký ức người lính bảo tàng" là một tác phẩm đầy nhân văn, mang đậm dấu ấn lịch sử, văn hóa Việt Nam, đồng thời nhắc nhở chúng ta về tầm quan trọng của việc ghi nhớ và truyền lại những ký ức quý báu cho thế hệ mai sau.