Ngày 23 tháng 5 năm 2016 Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh đã ban hành Nghị quyết 03-NQ/TU về phát triển du lịch tỉnh Điện Biên đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030. Nghị quyết thể hiện sự chỉ đạo toàn diện, sâu sắc của Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh về phát triển du lịch.
Quan điểm toàn diện
Nghị quyết 03-NQ/TU là bước chuyển hóa cụ thể Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIII, đồng thời thể hiện định hướng chiến lược: “Phát triển du lịch sớm trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, góp phần quan trọng thực hiện mục tiêu tăng trưởng và chuyển dịch cơ cấu kinh tế của tỉnh theo hướng hiện đại trên cơ sở khai thác phát triển du lịch lịch sử, văn hóa, sinh thái, nghỉ dưỡng và du lịch cộng đồng, đồng bộ với tăng cường đầu tư kết cấu hạ tầng du lịch. Phấn đấu đưa Điện Biên trở thành một trong những trung tâm du lịch trọng điểm của khu vực Trung du miền núi Bắc Bộ".
Nghị quyết xác định phát triển du lịch là nhiệm vụ của toàn bộ hệ thống chính trị và toàn xã hội vì lợi ích của nhân dân, trên cơ sở huy động, sử dụng hiệu quả mọi nguồn lực xã hội, tạo đột phá cả về phát triển hạ tầng và sản phẩm du lịch; bảo tồn phát huy giá trị văn hóa vật thể và các di sản văn hóa phi vật thể; tập trung nguồn lực cho phát triển du lịch. Với quan điểm này, Du lịch đã được đặt vào vị trí trung tâm. Đây là sự chuyển biến quan trọng khi du lịch đã được nhận thức với tư cách là động lực cho sự phát triển kinh tế. Nghị quyết chỉ rõ 08 nhiệm vụ và giải pháp trọng tâm để đẩy mạnh phát triển du lịch trong tình hình mới, gồm:
(1) Rà soát, điều chỉnh, bổ sung quy hoạch tổng thể và triển khai xây dựng quy hoạch chi tiết phát triển du lịch;
(2) Xây dựng cơ chế, chính sách tạo bước đột phá để thu hút các nguồn lực cho đầu tư phát triển du lịch;
(3) Đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, cơ sở vật chất kỹ thuật phục vụ du lịch;
(4) Đa dạng hóa các sản phẩm du lịch phù hợp với tiềm năng, lợi thế của tỉnh;
(5) Đào tạo bồi dưỡng nguồn nhân lực;
(6) Đẩy mạnh tuyên truyền quảng bá, xúc tiến du lịch;
(7) Nâng cao năng lực quản lý nhà nước về du lịch và đảm bảo an ninh du lịch;
(8) Đẩy mạnh hội nhập và hợp tác phát triển du lịch.
Tạo ra đà phát triển
Có thể khẳng định sau 5 năm triển khai thực hiện Nghị quyết 03-NQ/TU đã tạo ra động lực quan trọng cho sự phát triển du lịch của tỉnh, nhiều chương trình, kế hoạch, dự án nhằm phát triển du lịch được ban hành như: Quyết định số 1421/QĐ-UBND ngày tháng 11 năm 2016 của UBND tỉnh ban hành chương trình phát triển du lịch tỉnh Điện Biên đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030; Kế hoạch số 2801/KH-UBND ngày 26 tháng 9 năm 2017 của UBND tỉnh về việc triển khai thực hiện Quy hoạch tổng thể phát triển Khu du lịch Quốc gia Điện Biên Phủ - Pá Khoang, tỉnh Điện Biên đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030; Kế hoạch số 1377/KH-UBND ngày 15 tháng 5 năm 2020 của UBND tỉnh về việc thực hiện “Chiến lược phát triển thương hiệu du lịch Việt Nam đến năm 2025, định hương đến năm 2030 trên địa bàn tỉnh Điện Biên; Kế hoạch số 1916/KH-UBND ngày 03 tháng 7 năm 2020 của UBND tỉnh về việc triển khai đề án Cơ cấu lại ngành du lịch đáp ứng yêu cầu phát triển thành ngành kinh tế mũi nhọn trên địa bàn tỉnh Điện Biên…. Việc đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng, sản phẩm du lịch đã tạo điểm nhấn quan trọng, góp phần nâng cao tỷ trọng lĩnh vực dịch vụ, du lịch trong cơ cấu các ngành kinh tế. Việc đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng, sản phẩm du lịch từng bước đáp ứng nhu cầu tham quan, thưởng ngoạn danh lam, thắng cảnh của du khách trong và ngoài nước. Nhiều công trình du lịch, thiết chế văn hóa; các khu, điểm du lịch, cơ sở lưu trú từng bước được xây dựng. Các hoạt động du lịch, dịch vụ đã thu hút được nhiều nguồn nhân lực tham gia, giải quyết việc làm cho hàng chục ngàn lao động trên địa bàn, góp phần xóa đói, giảm nghèo, nâng cao đời sống nhân dân các dân tộc trong tỉnh.
Một trong những kết quả nổi bật nhất là việc lượng khách du lịch đến với Điện Biên liên tục tăng trưởng tốt. Giai đoạn 2016 - 2020 Điện Biên đón trên 3 triệu lượt khách du lịch, tăng 56,5 % so với giai đoạn 2011-2015; tổng thu từ hoạt động du lịch ước đạt 4.800 tỷ đồng, tăng 126% so với giai đoạn 2011 - 2015; thu hút và góp phần giải quyết việc làm cho trên 14.000 lao động, trong đó lao động trực tiếp 6.000 người, lao động gián tiếp có 8.000 người góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế của tỉnh, hướng đến phát triển bền vững. Đến năm 2020, trên địa bàn tỉnh có 215 cơ sở kinh doanh lưu trú du lịch với với 2.954 buồng/5.139 giường.
Công tác phát triển sản phẩm du lịch được quan tâm định hướng, từng bước hình thành các sản phẩm du lịch đặc trưng thu hút sự quan tâm của du khách trong nước và quốc tế, có khả năng cạnh tranh cao như: Du lịch lịch sử; Du lịch văn hóa; Du lịch sinh thái - khám phá; Du lịch cộng đồng, du lịch tâm linh. Bên cạnh các sản phẩm du lịch chính, hiện nay du lịch Điện Biên đã và đang hình thành, phát triển các loại hình du lịch khác, góp phần đa dạng hóa làm phong phú hơn các chương trình du lịch để tăng cường thu hút và kéo dài thời gian lưu trú của khách như: Du lịch biên giới gắn với du lịch mua sắm, quá cảnh tại cửa khẩu Tây Trang. Du lịch thương mại, công vụ, du lịch thăm thân…
Công tác tuyên truyền, quảng bá, xúc tiến du lịch được đẩy mạnh, đặc biệt là việc phối hợp, lồng ghép với các hoạt động văn hóa, nghệ thuật, lễ hội truyền thống các dân tộc tỉnh Điện Biên,… góp phần làm tăng hiệu quả công tác quảng bá, giới thiệu và khẳng định thương hiệu du lịch Điện Biên.
Việc thu hút các nguồn lực đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng du lịch được chú trong phát huy, các đơn vị kinh doanh dịch vụ du lịch cơ bản đáp ứng được các tiêu chuẩn phục vụ khách du lịch. Hoạt động liên kết hợp tác với các địa phương (đặc biệt là triển khai Chương trình hợp tác phát triển du lịch 8 tỉnh Tây Bắc mở rộng), triển khai hợp tác đối ngoại phát triển du lịch (đặc biệt với các tỉnh Bắc Lào) được mở rộng trên nhiều phương diện; công tác đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực du lịch được quan tâm, các chương trình đào tạo ngắn hạn từng bước đáp ứng được yêu cầu về nâng cao kỹ năng nghề cho người lao động trong lĩnh vực du lịch của tỉnh.
Những kết quả đánh giá thông qua các chỉ tiêu về lượng khách, thu nhập và việc làm đã khẳng định vai trò của ngành du lịch đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Điện Biên. Ngành du lịch đã, đang và sẽ tiếp tục có đóng góp quan trọng trong việc xoá đói, giảm nghèo, đảm bảo an sinh xã hội, bảo vệ môi trường; bảo tồn, phát huy giá trị văn hoá và giữ vững quốc phòng, an ninh.
Xác định du lịch là lĩnh vực tiềm năng đóng vai trò quan trọng trong chuyển dịch cơ cấu kinh tế, phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, tạo việc làm, tăng thu nhập cho người dân lao động, góp phần xóa đói giảm nghèo. Việc tiếp tục triển khai có hiệu quả Nghị quyết 03 ngày 23/5/2016 của BCH Đảng bộ tỉnh trong thời gian tới đang mở ra cho Điện Biên nhiều cơ hội trong phát triển du lịch và thu hút các nhà đầu tư, đẩy mạnh việc khai thác nguồn khách du lịch quốc tế từ nước thứ ba qua cửa khẩu quốc tế Tây Trang. Việc đầu tư nâng cấp cảng hàng không Điện Biên Phủ giúp rút ngắn thời gian di chuyển của du khách với chi phí hợp lý… Cùng với các định hướng phát triển du lịch hứa hẹn sẽ giúp du lịch Điện Biên tiếp tục có những bước phát triển vững chắc trong thời gian tới.