Từ ngày ra đời 3/2/1930, Đảng Cộng sản Việt Nam đã sát cánh cùng dân tộc Việt Nam đi qua gần một thế kỷ với 13 kỳ Đại hội, đây là hành trình phát triển liên tục của cách mạng Việt Nam, từ đấu tranh giành độc lập đến xây dựng, đổi mới và hội nhập quốc tế. Qua mỗi kỳ Đại hội, Đảng Cộng sản Việt Nam không ngừng tự đổi mới, tự chỉnh đốn, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu, đưa đất nước ngày càng phát triển vững mạnh.
1. Đại hội lần thứ I (1935)
Diễn ra từ ngày 27 đến 31/3/1935, tại Ma Cao, Trung Quốc. Dự Đại hội có 13 đại biểu thuộc các đảng bộ trong nước và tổ chức của Đảng hoạt động ở ngoài nước. Tổng Bí thư do Đại hội bầu: Đồng chí Lê Hồng Phong. Tháng 7/1936, đồng chí Hà Huy Tập được cử làm Tổng Bí thư. Tháng 3/1938, đồng chí Nguyễn Văn Cừ được cử làm Tổng Bí thư.
2. Đại hội lần thứ II (1951)
Diễn ra từ ngày 11 đến 19/2/1951, tại Xã Vinh Quang (nay là xã Kim Bình), huyện Chiêm Hóa, tỉnh Tuyên Quang. Chủ tịch Hồ Chí Minh được bầu làm Chủ tịch Đảng, đồng chí Trường Chinh được bầu làm Tổng Bí thư. Đây là lần đầu tiên Ban Chấp hành Trung ương Đảng được bầu hợp thức trong một đại hội có đầy đủ đại biểu toàn quốc. Nhiệm vụ chính: đưa cuộc kháng chiến chống Pháp đến thắng lợi hoàn toàn.
3. Đại hội lần thứ III (1960)
Diễn ra từ ngày 5 đến 10/9/1960 tại Hà Nội. Chủ tịch Hồ Chí Minh được bầu lại làm Chủ tịch Đảng, đồng chí Lê Duẩn được bầu làm Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng. Nhiệm vụ chính: Xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc và đấu tranh thống nhất nước nhà ở miền Nam.
4. Đại hội lần thứ IV (1976)
Thời gian: 14 đến 20/12/1976 tại Hà Nội, đồng chí Lê Duẩn được bầu làm Tổng Bí thư. Nhiệm vụ chính: Hàn gắn vết thương chiến tranh, từng bước khôi phục, phát triển đất nước.
5. Đại hội lần thứ V (1982)
Thời gian: 27 đến 31/3/1982 tại Hà Nội, đồng chí Lê Duẩn được bầu lại làm Tổng Bí thư. Từ Đại hội IV đến Đại hội V của Đảng là những năm đầu cả nước bước vào kỷ nguyên xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
6. Đại hội lần thứ VI (1986)
Thời gian: 15 đến 18/12/1986 tại Hà Nội, đồng chí Nguyễn Văn Linh được bầu làm Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng, các đồng chí Trường Chinh, Phạm Văn Đồng và Lê Đức Thọ được giao trách nhiệm làm Cố vấn cho Ban Chấp hành Trung ương Đảng. Nhiệm vụ chính: Thực hiện đổi mới đất nước (khởi xướng đưa đất nước tiến hành công cuộc đổi mới).
7. Đại hội lần thứ VII (1991)
Thời gian: 24 đến 27/6/1991 tại Hà Nội, đồng chí Đỗ Mười được bầu làm Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng. Nhiệm vụ chính: Tiếp tục thực hiện nhiệm vụ đưa đất nước đi theo con đường đổi mới. Đại hội khẳng định: Đổi mới toàn diện, đồng bộ, có nguyên tắc và có bước đi vững chắc, đó là mệnh lệnh của cuộc sống, là quá trình không thể đảo ngược.
8. Đại hội lần thứ VIII (1996)
Thời gian: 28/6 đến 1/7/1996 tại Hà Nội. Đồng chí Đỗ Mười được bầu làm Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng. Cố vấn Ban Chấp hành Trung ương Đảng là các đồng chí: Nguyễn Văn Linh, Phạm Văn Đồng, Võ Chí Công. Nhiệm vụ chính của Đại hội: Thực hiện đổi mới, đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá, quá độ lên chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa.
9. Đại hội lần thứ IX (2001)
Thời gian: 19 đến 22/4/2001 tại Hà Nội. Đồng chí Nông Đức Mạnh được bầu làm Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng. Nhiệm vụ chính: Phát huy sức mạnh toàn dân tộc, tiếp tục đổi mới, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
10. Đại hội lần thứ X (2006)
Thời gian: 18 đến 25/4/2006 tại Hà Nội. Đồng chí Nông Đức Mạnh được bầu làm Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng. Nhiệm vụ chính: Nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Ðảng, phát huy sức mạnh toàn dân tộc, đẩy mạnh toàn diện công cuộc đổi mới, sớm đưa đất nước ra khỏi tình trạng kém phát triển
11. Đại hội lần thứ XI (2011)
Thời gian: 12 đến 19/1/2011 tại Hà Nội. Đồng chí Nguyễn Phú Trọng được bầu làm Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng. Nhiệm vụ chính: Nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng, phát huy sức mạnh toàn dân tộc, đẩy mạnh toàn diện công cuộc đổi mới, tạo nền tảng để đến năm 2020 cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại.
12. Đại hội lần thứ XII (2016)
Thời gian: 20 đến 28/1/2016 tại Hà Nội. Đồng chí Nguyễn Phú Trọng được Đại hội tín nhiệm bầu lại làm Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng. Nhiệm vụ chính: Đẩy mạnh công cuộc đổi mới; phấn đấu sớm đưa nước ta cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại. Đại hội đánh giá thành tựu và hạn chế sau 30 năm thực hiện công cuộc đổi mới đất nước.
Đại hội đã đề ra các nhiệm vụ trọng tâm trong 5 năm tiếp theo, chủ yếu tập trung vào kinh tế, xây dựng Đảng, nâng cao chất lượng tăng trưởng, năng suất lao động, kiên quyết bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc.
13. Đại hội lần thứ XIII (2021)
Thời gian: 25/1 đến 1/2/2021 tại Hà Nội. Đồng chí Nguyễn Phú Trọng được tín nhiệm bầu tiếp tục giữ chức vụ Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII.
Mục tiêu tổng quát: Nâng cao năng lực lãnh đạo, năng lực cầm quyền và sức chiến đấu của Đảng; xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh toàn diện; củng cố, tăng cường niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước, chế độ xã hội chủ nghĩa; khơi dậy khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc, phát huy ý chí và sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc kết hợp với sức mạnh thời đại; đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mới, công nghiệp hoá, hiện đại hóa; xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định; phấn đấu đến giữa thế kỷ XXI, nước ta trở thành nước phát triển, theo định hướng xã hội chủ nghĩa.
Ngày 19/7/2024, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng từ trần. Tại Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII họp ngày 3/8/2024, đồng chí Tô Lâm, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam được bầu giữ chức Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam khóa XIII.
Qua các kỳ đại hội, Đảng khẳng định vai trò lãnh đạo của mình, xây dựng đường lối và tổ chức để lãnh đạo cách mạng, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
