Vào những dịp lễ Tết, đón xuân, mừng năm mới của người Thái ở Mường Thanh ngoài những nghi thức “xên bản xên mường” người ta còn tổ chức nhiều trò chơi dân gian sôi nổi, mộc mạc, đậm chất dân dã vùng tây Bắc, trong đó tung Còn là một trò chơi được đặc biệt ưa thích.

Quả Còn được làm bằng vải, kết nhiều mảnh màu lại với nhau thành một cái túi, bọc chặt lấy các hạt bông giống, thóc giống, hai sản phẩm chính để tự túc của nhà nông. Có nơi người ta còn nhồi cả vào đó một ít đất, cát tượng trưng về nguồn gốc của sự tồn tại và phát triển. Quả Còn chính là sự mô phỏng hình ảnh của con rồng - con vật linh thiêng, đại diện cho sức mạnh phi thường và những điều tốt đẹp, may mắn. Người Thái quan niệm năm nào có rồng xuất hiện thì mưa thuận, gió hòa, người người mạnh khỏe, vạn vật tốt tươi, mùa màng bội thu, bản làng yên vui. Chính vì vậy, họ đã làm ra quả Còn với tấm lòng thành kính, trân trọng và sự kết hợp khéo léo theo trí tưởng tượng của mình.

Trò chơi tung Còn đã đem đến cho bản mường không khí vui vẻ, niềm hưng phấn cho mọi người, làm cho người ta quên đi nỗi vất vả mệt nhọc, nỗi lo âu phiền muộn. Chơi tung Còn đã tạo nên tình đoàn kết, sự thân thiện và gần gũi, gắn bó trong cộng đồng. Đây còn là dịp để trai, gái bản mường tìm hiểu, ước hẹn trao duyên. Ngoài ra, trò chơi tung Còn trong các lễ hội bản mường cũng được coi là một trong những nghi thức tín ngưỡng cao nhất của đồng bào dân tộc Thái.

Ngày nay, do có nhiều các hình thức giải trí lấn át các trò chơi dân gian, trò chơi tung Còn cũng có nhiều biến đổi, không còn mang đậm tính chất tín ngưỡng đặc thù nữa mà nó chỉ mang tính chất giải trí thể thao và cũng không còn được phổ biến như trước. 

Để hiểu thêm về trò chơi dân gian đầy ý nghĩa này, Thư viện tỉnh Điện Biên xin trân trọng giới thiệu đến quý bạn đọc cuốn sách “Quả còn của người Thái đen ở Mường Thanh” của tác giả Tòng Văn Hân do Nhà xuất bản thời đại ấn hành. Cuốn sách sẽ giới thiệu tới bạn đọc hình ảnh quả Còn trong đời sống của người Thái đen ở Mường Thanh, không chỉ đơn thuần là một trò chơi dân gian đơn thuần mà ẩn bên trong quả còn tung bay trong gió còn là những câu chuyện, ý nghĩa nhân văn sâu sắc, mang theo khát vọng về cuộc sống thanh bình, thuận theo lẽ tự nhiên của trời, đất để có cuộc sống ấm no, hạnh phúc. Qua đó, góp phần bảo tồn, lưu giữ những nét đẹp văn hóa truyền thống của dân tộc, đặc biệt là các trò chơi dân gian./.