Thực hiện kế hoạch bảo quản hiện vật năm 2021, Bảo tàng tỉnh Điện Biên tiến hành bảo quản trị liệu 50 hiện vật kim loại, đặc biệt trong đó có 03 chiếc trống đồng cổ thuộc loại Heger II và Heger III.
Theo các chuyên gia bảo quản hiện vật xác định, kho Bảo tàng tỉnh Điện Biên chịu nhiều ảnh hưởng của yếu tố môi trường như: ánh sáng, nhiệt độ, độ ẩm cùng với điều kiện cơ sở vật chất chưa đảm bảo, chưa đáp ứng được yêu cầu của một phòng kho Bảo tàng. Hiện nay, trong kho Bảo tàng tỉnh đang lưu giữ hơn 1000 hiện vật chất liệu kim loại chủ yếu là tiền cổ, trống đồng và một số công cụ lao động của các dân tộc tỉnh Điện Biên. Phần lớn các hiện vật chất liệu kim loại đều trong tình trạng cũ, một số hiện vật có độ bền yếu, bị rỉ xanh, rỉ đen và mủn, bong tróc. Cấu tạo của một số hiện vật ngoài chất liệu kim loại thì còn có chất liệu khác như gỗ, tre và đang trong tình trạng mọt, mốc tác động trực tiếp lên kim loại. Vì vậy Công tác bảo quản hiện vật chất liệu kim loại đang gặp nhiều khó khăn, hiện vật có nguy cơ bị hư hại cao.
Loại bỏ lớp rỉ sét trên bề mặt hiện vật
Nhìn chung, hiện nay các hiện vật mới chỉ được bảo quản phòng ngừa, chưa qua xử lý, khử trùng nên nguy cơ phá hủy tiềm ẩn của hiện vật vẫn diễn ra theo thời gian. Một số hiện vật bị tạp chất bám dính, oxy hóa dẫn đến rỉ và bong tróc. Các hiện vật này nếu không được bảo quản trị liệu theo phương pháp khoa học chuyên ngành bảo tàng thì sẽ không kéo dài được tuổi thọ cho hiện vật dẫn đến việc lưu giữ, bảo tồn và phát huy giá trị của hiện vật sẽ gặp nhiều khó khăn.
Làm sạch bề mặt hiện vật
Sau khi xác định các tác nhân gây hại, xem xét và đánh giá tình hình, các chuyên gia bảo quản tiến hành bảo quản trị liệu hiện vật kim loại với quy trình như sau:
Chụp ảnh hiện vật: Chụp ảnh hiện trạng hiện vật trước và sau khi bảo quản làm căn cứ so sánh, đối chiếu tình trạng hiện vật.
Làm sạch hiện vật: Sử dụng các phương pháp cơ học, hóa học loại bỏ bụi bẩn, đất bám, rỉ, phần đang bị ăn mòn (máy hút bụi, chổi cọ, bàn chải, chậu ngâm). Trong quá trình làm sạch hiện vật, căn cứ vào tình trạng của từng hiện vật để lựa chọn phương pháp phù hợp nhất.
Gia cố và ổn định hiện vật: Bằng phương pháp hóa học sử dụng các hóa chất ổn định và ức chế trên bề mặt hiện vật. Cố định lớp patin, lớp phủ, lớp polime bảo vệ hiện vật.
Ủ hoá chất cho hiện vật
Lập hồ sơ bảo quản: Lập hồ sơ bảo quản hiện vật theo mẫu phiếu bảo quản hiện vật và hoàn chỉnh các công đoạn.
Việc bảo quản trị liệu hiện vật kim loại nhằm ổn định hình dạng và cấu tạo chất, làm tăng thêm tuổi thọ cho hiện vật, từ đó bảo vệ tính nguyên gốc và phát huy giá trị lâu dài của hiện vật. Đồng thời bảo vệ hiện vật trước những tác động có hại của môi trường thiên nhiên; phòng ngừa và hạn chế những nguy cơ làm hư hỏng hiện vật, góp phần gìn giữ, bảo tồn những giá trị của hiện vật và phát huy có hiệu quả các hoạt động của Bảo tàng.