Trong không khí tưng bừng, phấn khởi thi đua lập thành tích chào mừng Đại hội Đảng bộ các cấp, tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, trước diễn biến của tình hình hiện nay cả thế giới đang gồng mình để đối phó với tình hình dịch bệnh Covid-19, sức khỏe của người dân được nhắc đến nhiều hơn trên các diễn đàn và định hướng chỉ đạo của các quốc gia. Trong xu thế hội nhập và phát triển “kinh tế” ngày càng sâu rộng, nhân dịp kỷ niệm 74 năm Ngày truyền thống Ngành Thể thao Việt Nam (27/3/1946 - 27/3/2020), chúng ta cùng nói đôi chút về “sức khỏe” và sự hội nhập của thể thao Điện Biên với nền thể thao cả nước.

Trung tuần tháng 3 năm 1946, Bác Hồ tự tay viết lời kêu gọi toàn dân tập thể dục, bài viết được đăng trang trọng trên Báo cứu quốc ngày 27/3/1946 với nhan đề “Sức khỏe và Thể dục”. Người viết:

“Hỡi đồng bào toàn quốc !

Giữ gìn dân chủ, xây dựng nước nhà, gây đời sống mới, việc gì cũng cần có sức khỏe mới thành công.

Mỗi một người dân yếu ớt, tức là làm cho cả nước yếu ớt một phần; mỗi một người dân mạnh khỏe, tức là góp phần cho cả nước mạnh khỏe.

Vậy nên tập luyện thể dục, bồi bổ sức khỏe là bổn phận của mỗi một người dân yêu nước.

Việc đó không tốn kém, khó khăn gì, gái trai, già trẻ ai cũng nên làm và ai cũng làm được. Mỗi người lúc ngủ dậy, tập ít phút thể dục, ngày nào cũng tập thì khí khuyết lưu thông, tinh thần đầy đủ. Như vậy là sức khỏe.

Dân cường thì nước thịnh. Tôi mong đồng bào ai cũng gắng tập thể dục. Tự tôi ngày nào cũng tập”.

Lời kêu gọi của Bác Hồ đã trở thành văn kiện lịch sử quý giá, mang lại nguồn động viên to lớn cho phong trào tập luyện thể dục ở nước ta. Hưởng ứng lời kêu gọi của Bác, phong trào “Khỏe vì nước”, “Khỏe để kháng chiến kiến quốc” đã được dấy lên trong phạm vi cả nước. Thanh niên, học sinh, các chiến sĩ tự vệ đã tích cực tham gia rèn luyện thân thể, tạo nên một không khí hào hứng phấn khởi, góp phần xây đựng đời sống mới ở cả vùng thành thị lẫn nông thôn. Hai phong trào trên đã theo chân các cán bộ, chiến sỹ bước vào cuộc kháng chiến trường kỳ của cả dân tộc, góp phần làm lên Chiến thắng Điện Biên Phủ 07/5/1954 lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu.

Để đáp ứng sự phát triển của phong trào TDTT, năm 1959 Trường trung cấp TDTT Trung ương được thành lập, nay là Trường Đại học TDTT Bắc Ninh, nơi đây đã đào tạo ra nhiều cán bộ TDTT cho cả nước. Phong trào rèn luyện 5 môn “chạy, nhảy, bơi, bắn, võ” phát triển mạnh và trở thành phong trào rộng lớn trong cuộc vận động “3 sẵn sàng trong thanh niên”. Với tinh thần “sẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước”, phong trào “Luyện quân lập công, luyện vai trăm cân, rèn chân ngàn dặm” đã thu hút hàng vạn thanh niên Việt Nam lên đường ra trận, trong đó có nhiều người là cán bộ, huấn luyện viên, vận động viên thể thao, góp một phần sức lực vào công cuộc giải phóng Miền Nam, thống nhất đất nước 30/4/1975.

Ghi nhận công lao đóng góp to lớn của nền TDTT Cách mạng trong sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước, ngày 29/01/1991, Hội đồng Bộ trưởng (nay là Chính phủ) ban hành Quyết định số 25 về việc lấy ngày 27/3 hàng năm là “Ngày Thể thao Việt Nam”. Đến nay, nước ta đã tổ chức 8 kỳ Đại hội Thể thao toàn quốc, qua các kỳ Đại hội TDTT toàn quốc, đã xuất hiện nhiều vận động viên xuất sắc, được cử tham gia các giải thi đấu quốc tế. Từ một nước có nền thể thao trung bình, Việt Nam đã vươn lên trở thành một trong ba nước có nền thể thao phát triển, đứng đầu khu vực Đông Nam Á, đặc biệt tại Sea games 22 năm 2003 tổ chức tại Việt Nam, đoàn thể thao nước ta đã xuất sắc dẫn đầu trên bảng tổng sắp huy chương, vượt xa các nước có nền thể thao phát triển mạnh như Thái Lan, Indonesia, Malaysia, Singapore. Qua các kỳ Đại hội thể thao ở khu vực, châu lục và thế giới, nhiều vận động viên đã làm rạng danh tên tuổi Việt Nam trên đấu trường Quốc tế, tiêu biểu là các VĐV Đặng Thị Đông, Nguyễn Mạnh Tường, Nguyễn Thị Ánh Viên, Hoàng Quý Phước …vv.

Qua 74 năm xây dựng và phát triển của ngành Thể thao Việt Nam, Thể thao tỉnh Điện Biên đã có 57 năm xây dựng và trưởng thành, mới đầu cùng với việc tái thành lập tỉnh, năm 1963 Ban TDTT được thành lập do đồng chí Phan Hùng - Phó Chủ tịch UBND tỉnh phụ trách khối văn xã kiêm Chủ nhiệm Ban TDTT. Bộ phận TDTT nằm trong Văn phòng UBND tỉnh, ngay từ những ngày đầu thành lập, Ban TDTT đã phối hợp với các ngành tổ chức phát động một phong trào TDTT rộng khắp toàn tỉnh và tiến hành tổ chức Đại hội TDTT toàn tỉnh lần thứ nhất, được khai mạc trọng thể tại sân chiến thắng (Thị xã Lai Châu cũ), Đại hội đã thu hút trên 300 VĐV tham gia thi đấu 10 môn thể thao. Phong trào 5 môn thể thao quốc phòng cũng như nhiều phong trào thi đua mang ý nghĩa thiết thực, nổi bật là phong trào “Khỏe vì nước”, các cuộc đốt đuốc xuống đường hưởng ứng phong trào rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại đã được thực hiện ở nhiều nơi, từ phong trào trên đã xuất hiện nhiều VĐV có thành tích cao mang tầm cỡ quốc gia đó là Trần Đức Dục (Bưu điện tỉnh), kiện tướng điền kinh Nguyễn Thị Huệ (Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh), Trương Đức Minh (Sở Thủy lợi), cấp I chạy việt dã (Lê Đình Huấn - ngành Giao thông), cấp I cầu lông (Đặng Hữu Kền, Đỗ Lan Phương)…vv.

Năm 2008 Sở TDTT, Sở Văn hóa - Thông tin, lĩnh vực Du lịch của Sở Thương Mại và Du lịch, bộ phận Gia đình của Ủy ban dân số gia đình và trẻ em sáp nhập thành Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch do đồng chí Phạm Văn Hưng làm Giám đốc đến năm 2015, từ tháng 6 năm 2015 đến nay Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch do đồng chí Phạm Việt Dũng làm Giám đốc. Trong 5 năm trở lại đây, hoạt động TDTT có nhiều chuyển biến rõ rệt, phong trào luyện tập TDTT ở các đối tượng từ trẻ em đến học sinh, sinh viên, thanh niên, cán bộ công chức viên chức, chiến sỹ các lực lượng vũ trang, nông dân, phụ nữ, người cao tuổi phát triển mạnh cả về số lượng và chất lượng, cuộc vận động "Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại" được đẩy mạnh, luyện tập TDTT đã trở thành thói quen và nhu cầu không thể thiếu của nhiều người dân. Hiện nay toàn tỉnh có gần 30% số người tham gia tập luyện TDTT thường xuyên, trên 18% số hộ gia đình thể thao, 400 Câu lạc bộ TDTT cơ sở.

Tỉnh đã tiến hành tổ chức được 10 kỳ Đại hội TDTT toàn tỉnh có quy mô ngày càng mở rộng, chất lượng ngày càng nâng cao. Hoạt động thể thao thành tích cao, vượt qua lối mòn, chắp vá của nhiều năm về trước, năm 2007 lần đầu tiên Đề án đào tạo vận động viên năng khiếu TDTT và huấn luyện vận động viên thể thao thành tích cao được tỉnh phê duyệt. Đây là bước ngoặt của thể thao thành tích cao tỉnh Điện Biên, một số môn thể thao thế mạnh được đầu tư đào tạo, các vận động viên được tập trung luyện tập ổn định, số lượng huấn luyện viên được tăng cường, trình độ dần được nâng cao, điều kiện sân bãi, trang thiết bị luyện tập và sinh hoạt được đảm bảo tốt, thành tích thi đấu của các vận động viên ngày càng được cải thiện, hàng năm tỉnh thành lập từ 12-14 đoàn tham gia các giải khu vực và toàn quốc, trung bình mỗi năm đạt trên 50 huy chương các loại; nổi bật tại Đại hội Thể thao toàn quốc lần thứ VI năm 2010, đoàn vận động viên tỉnh Điện Biên đã thi đấu xuất sắc giành được 06 huy chương vàng, 02 huy chương bạc, xếp thứ 33/66 tỉnh thành, ngành tham dự và xếp thứ 3/19 tỉnh miền núi, tây nguyên, tiêu biểu như các vận động viên Lò Văn Hỏa, Lò Văn Bỉnh, Lò Thị Biêng, Lò Thị Bích (môn Bắn nỏ). Tỉnh ta đã đào tạo được một số vận động viên kiện tướng quốc gia môn Điền kinh như Lò Tuấn Anh, Quàng Văn Thanh; nhiều vận động viên đạt cấp I quốc gia ở các môn Điền kinh, Taekwondo, Karatedo, Cầu lông, trong đó vận động viên Vũ Thị Thùy Linh môn Điền kinh đạt cấp I quốc gia khi mới 12 tuổi. Tiêu biểu gần đây Điện Biên có 7 vận động viên được được triệu tập vào đội tuyển trẻ quốc gia như Nguyễn Thanh Tuân, Lò Thị Nhung (môn Taekwondo), Quàng Thị Lai, Vũ Thị Thùy Linh (môn Điền kinh), Lò Văn Biển (môn Karatedo), Lường Tuấn Minh, Vũ Hà Trung (môn Cầu lông); các vận động viên đã tham dự các giải vô địch trẻ khu vực Đông Nam Á, giành được tổng số 05 huy chương các loại, trong đó có 01 huy chương vàng, 02 huy chương bạc, 02 huy chương đồng. Đăng cai tổ chức thành công nhiều giải cấp khu vực và toàn quốc như vòng chung kết giải bóng chuyền hạng A toàn quốc; giải đua xe đạp toàn quốc “Về Điện Biên Phủ - Tranh Cúp Báo Quân đội nhân dân”.

Với những thành tựu và kết quả đạt được trong suốt 57 năm xây dựng và phát triển, ngành TDTT tỉnh Điện Biên đã được các cấp trao tặng nhiều phần thưởng cao quý, đã có 01 tập thể và 01 cá nhân được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương lao động hạng 3; 03 cá nhân được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen; trên 80 lượt tập thể và trên 300 lượt cá nhân được các Bộ ngành Trung ương và UBND tỉnh tặng Bằng khen; trên 400 lượt tập thể và trên 1.000 lượt cá nhân được tặng Giấy khen.

Phát huy truyền thống Điện Biên Phủ lịch sử, anh hùng, tự hào về truyền thống vẻ vang của Ngành TDTT, mỗi cán bộ, công chức, viên chức và người lao động ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Điện Biên nói chung và ngành TDTT nói riêng nguyện đoàn kết một lòng, kề vai sát cánh bên nhau, tiếp tục học tập, tu dưỡng, rèn luyện, nâng cao tinh thần, ý thức trách nhiệm, phát huy trí tuệ, năng động, sáng tạo, thường xuyên đổi mới, quyết tâm thực hiện thắng lợi nhiệm vụ cách mạng mà Đảng và Nhà nước, tỉnh Điện Biên và nhân dân giao phó, nhằm nhanh chóng đưa sự nghiệp của ngành phát triển vững mạnh, toàn diện trong thời kỳ đổi mới, hội nhập sâu rộng với thế giới như hiện nay.